1. Hafan
  2. Node
  3. Treftadaeth gynhwysol

Gweld fel PDF

Treftadaeth gynhwysol

Treftadaeth gynhwysol

Merched ifanc yn y coed
Merched ifanc ym mhrosiect treftadaeth naturiol SHEROES. Credyd: Wayfinding
Mae cynhwysiant yn ymwneud â chymryd camau i sicrhau bod cymdeithas gyfoes yn y DU yn cael ei chynrychioli'n well yn eich prosiect treftadaeth.

Beth yw cynhwysiant?

Mae cynhwysiant yn ymwneud â chymryd camau i sicrhau bod cymdeithas gyfoes yn y DU yn cael ei chynrychioli'n well yn eich prosiect treftadaeth.

Credwn y dylai pawb allu elwa ar ein cyllid, beth bynnag fo'u hoed, anabledd, ethnigrwydd, rhywedd, rhywioldeb, ffydd, dosbarth neu incwm.

"Mae gweithgareddau treftadaeth yn dod â phobl a chymunedau at ei gilydd mewn cymaint o ffyrdd gwych. Rydym wedi ein hysbrydoli'n gyson gan y nifer o ffyrdd creadigol a oedd yn flaenorol yn cael eu rhannu hanesion, gan ein helpu i gyd i ddysgu mwy am ein gilydd a'n bywydau personol, profiadau ac atgofion gwahanol."

Liz Ellis, Rheolwr Prosiect Polisi Cronfa Treftadaeth ar gyfer cynhwysiant

Y termau a ddefnyddiwn:

Yng Nghronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol, rydym yn defnyddio'r acronymau:

  • cymunedau ethnig amrywiol, neu gymunedau amrywiol ethnig, ac weithiau BIPoC. Yn yr Alban rydym yn defnyddio MECC (cymuned lleiafrifoedd ethnig a diwylliannol). Rydym yn rhoi'r gorau hi yn raddol i ddefnyddio'r term BAME (Du, Asiaidd ac Ethnig Lleiafrifol).
  • LGBTQ+ (hunaniaethau lesbiaidd, hoyw, deurywiol, trawsryweddol, queer a hunaniaethau eraill)

Rydym yn defnyddio'r acronymau hyn am ein bod yn credu eu bod yn cael eu deall yn eang. Gall hunaniaethau fod yn gymhleth a rhyngadrannol, ac rydym hefyd yn ymwybodol y gall y termau hyn deimlo'n annigonol neu'n gyfyngedig i lawer o'r amodau hyn. Rydym yn parhau i adolygu'r iaith a ddefnyddiwn yn gyson.

Yr hyn a ddisgwyliwn gan brosiectau

Rhaid i bob prosiect a ariannwn gyflawni ein canlyniad gorfodol, sef y bydd "ystod ehangach o bobl yn ymwneud â threftadaeth”.

Dysgwch fwy yn ein canllawiau ar gynhwysiant.

Rydym am weld pob prosiect yn cymryd camau i estyn allan at bobl newydd, i rannu treftadaeth y tu hwnt i'w sefydliad, ac i ymgorffori arferion cynhwysol cyn belled ag y gallant.

Wrth gynllunio eich prosiect, sicrhewch fod pawb sy'n gweithio gyda chi yn teimlo bod croeso a theimlad o berthyn.

Sgroliwch i lawr y dudalen i weld rhai o'r prosiectau ysbrydoledig a gyllidwyd gennym, neu archwiliwch wahanol agweddau ar dreftadaeth gynhwysol isod.

Yr hyn y gallwch ei ddisgwyl gennym ni

Rydym am sicrhau bod ein cyllid yn agored ac yn hygyrch i bawb. Rydym wedi nodi cynllun i ddiwallu anghenion mynediad pobl, o wasanaethau cyfieithu i gymorth ymgeisio digidol. 

Darllenwch fwy am yr addasiadau rhesymol y gallwn eu gwneud i chi

 

Sikh men looking at a book

Rydym yn cefnogi pob math o brosiectau sy'n archwilio ac yn dathlu treftadaeth cymunedau ethnig amrywiol.

Rydym hefyd eisiau helpu'r sector ei hun i adlewyrchu poblogaeth y DU yn well.

Yr hyn a ariannwn

Group of young people

Ers 1994, rydym yn falch o fod wedi buddsoddi mwy na £60miliwn ledled y DU mewn prosiectau sy'n gweithio gyda phlant a phobl ifanc. Mae hyn yn cynnwys y rhaglen Tynnu’r Llwch gwerth £10m.

Yr hyn a ariannwn

People using wheelchairs at heritage project

Mae pobl anabl yn cael eu tangynrychioli ym mhob ardal o'r sector treftadaeth, gan gynnwys pobl sydd ag anableddau dysgu, pobl ag anableddau corfforol neu anableddau synhwyraidd neu'r rhai sy'n byw gyda dementia neu sy'n defnyddio gwasanaethau iechyd meddwl.

Rydym yn gweithio mewn partneriaeth â phobl anabl i newid y sefyllfa annheg hon.

Yr hyn ariannwn 

Young people with rainbow bubble

Ers 1994 rydyn ni wedi buddsoddi dros £12 miliwn ledled y DU wrth rannu straeon am LHDT+ (lesbiaidd, hoyw, deurywiol, trawsryweddol, queer a hunaniaethau eraill) treftadaeth, creadigrwydd, actifiaeth a llawer mwy.

Yr hyn ariannwn 

Young people with rainbow bubble

Gall treftadaeth feithrin cysylltiad â lle rydych chi'n byw, â'r bobl o'ch cwmpas neu â chymuned ar-lein. Gall gefnogi hyder a hunan-barch unigol, a darparu cyfleoedd i fod yn egnïol yn feddyliol ac yn gorfforol.

Gall treftadaeth hefyd ein helpu i ddod o hyd i ystyr a phwrpas yn ein bywydau. Mae'r ddau yn agweddau arwyddocaol ar sut rydyn ni'n profi lles.

Yr hyn ariannwn
Person standing in front of a display of roller posters
Rosemarie with 'Neurodiversity through the ages' display

Projects

Neurodiversity through the ages

Educating local communities in Grimsby about neurodiversity throughout human history, including – the development of psychiatry as a discipline, the history of diagnoses and how society treated neurodivergent people.

Two visitors use a smart phone to scan a QR code that unlocks additional interpretation and audio guides about the Scottish national collection.
Visitors use a smartphone to access digital guides during their visit. Credit: National Galleries of Scotland.

Straeon

Reconnecting Scotland with its national collection

The National Galleries of Scotland has transformed the Scottish galleries in Edinburgh, with the needs of local – and global – audiences at the heart of the project.
Four young people chatting and looking at a display of a small historical model settlement
Curating for Change Fellows at the Museum of London. Credit: Museum of London

Straeon

How to make recruitment fair and open to all

Curating for Change – the National Lottery-funded work placement programme for D/deaf, disabled and neurodivergent curators in museums – is challenging the heritage sector to consider equitable recruitment.
Five young people standing in a row wearing matching T-shirts that say 'I am a force of nature'

Publications

Canllaw recriwtio cynhwysol

Yn 2022 daethom ynghyd mewn partneriaeth â Groundwork UK i gyflawni Newydd i Natur, rhaglen a ddyluniwyd i helpu pobl ifanc i ddod o hyd i leoliadau gwaith natur cyflogedig ac arallgyfeirio'r sector. Gan alw ar eu profiad o weithio gyda mwy nag 80 o sefydliadau i recriwtio 98 o hyfforddeion, mae
A person standing in front of a glass display of pride flags, t-shirts, leaflets and other memorabilia in a glass case
Mark Etheridge, Curadur Hanes LHDTC+ o flaen arddangosfa 'Mae Cymru'n... Falch.

Straeon

Mae Cymru'n Falch: golwg ar gasgliad LHDTC+ cenedlaethol

Mae Amgueddfa Cymru wrthi'n casglu gwrthrychau, dogfennau, ffotograffau a hanesion llafar er mwyn cynrychioli'r gymuned a'r profiad byw LHDTC+ yn llawn yng Nghymru
Criw o bobl yn sefyll o flaen peiriant pwll glo.
Aelodau o'r gymuned Roma yn ymweld a safle treftadaeth ddiwydiannol yng nghymoedd De Cymru. Dod â straeon Roma yn fyw yng Nghasnewydd, De Cymru

Projects

Dod â straeon Roma yn fyw yng Nghasnewydd, De Cymru

Bwriad prosiect ‘Roma Casnewydd, De Cymru’ yw cofnodi a rhannu straeon personol, diwylliant a threftadaeth cymuned Roma’r ardal.

Dr Edson Burton

Blogiau

Pam mae angen i ni ddweud straeon sydd heb eu hadrodd

Mae Dr Edson Burton yn rhannu ei brofiad o gael ei fagu mewn cymuned amrywiol, pwysigrwydd rhannu treftadaeth pawb a'i waith ar brosiect wedi'i ariannu gan y Loteri Genedlaethol sy'n archwilio 100 mlynedd o weithredu ym Mryste.
Pobl ifanc yn sefyll ymysg byd natur gydag offer garddio
Groundwork Cheshire, Prentisiaid Ifanc Swydd Gaerhirfryn a Glannau Mersi: (o'r chwith i'r dde) Samuel Gibson, Billy Hunt, Sam Phillips a Mia Francis. Credyd: Mark Waugh

Newyddion

Buddsoddi mewn lleoliadau gwaith i bobl ifanc mewn treftadaeth naturiol

Rydym yn gweithio mewn partneriaeth â Groundwork UK i ddarparu lleoliadau gwaith cyflogedig sy'n seiliedig ar natur i bobl ifanc – gan arallgyfeirio'r sector a chreu etifeddiaeth naturiol i nodi Jiwbilî Platinwm y Frenhines.
Tri o bobl yn cerdded mewn coetir
Simon Thurley, Cadeirydd y Gronfa Treftadaeth, yn cerdded rhwng Chantelle Lindsay a Bobbi Benjamin-Wand, o Ymddiriedolaeth Bywyd Gwyllt Llundain, ym Mharc Naturiol Camley Street yn Llundain. Delwedd © Broni Lloyd-Edwards.

Newyddion

£5miliwn i wella mynediad i natur a mynd i'r afael â newid yn yr hinsawdd

Rydym yn gweithio mewn partneriaeth â'r Ymddiriedolaethau Natur i ddod â natur i galon cymunedau ledled y DU, fel rhan o'n buddsoddiad etifeddiaeth Jiwbilî Platinwm.